Sử dụng vạt đảo dưới cằm tạo hình khuyết hổng khoang miệng sau phẫu thuật cắt ung thư sàn miệng

ThS. Nguyễn Văn Minh, BS. Hoàng Vũ Minh, BS. Võ Khắc Tráng

Ung thư sàn miệng là loại ung thư hay gặp trong khoang miệng, đứng thứ 2 chỉ sau ung thư lưỡi, trong đó hơn 90% là ung thư biểu mô tế bào gai. Ung thư thường phát sinh ở vùng niêm mạc giữa mặt trong cung răng và mặt dưới lưỡi, phần trước của sàn miệng. Tổ chức ung thư thâm nhiễm rất nhanh vào các tổ chức xung quanh gây đau và ảnh hưởng chức năng như khó ăn, khó nuốt, khó nói. Việc phát hiện sớm các tổn thương ung thư giúp việc điều trị đạt hiệu quả cao và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Điều trị ung thư sàn miệng cũng như các loại ung thư khoang miệng cơ bản là phẫu thuật cắt rộng tổn thương. Tuy nhiên, việc tạo hình lại các khuyết hổng sau khi cắt bỏ tổ chức là một thách thức lớn với phẫu thuật viên và cũng là một trong các yếu tố quyết định thành công của phẫu thuật. Trong đó, sử dụng các vạt lân cận để tái tạo các khuyết hổng lớn sa cắt bỏ khối u nhằm phục hồi chức năng ăn uống cho bệnh nhân.

Vạt đảo dưới cằm được sử dụng nhiều trong tái tạo các khuyết hổng khoang miệng và vùng mặt. Vạt có nhiều ưu điểm như thể tích vạt cho lớn, nguồn mạch nuôi tốt, độ di động của vạt tốt, đặc biệt thuận lợi để tái tạo các cấu trúc di động như lưỡi và sàn miệng. Trong thời gian gần đây, được sự hỗ trợ của Ban giám đốc BV, Khoa Gây mê, chuyên khoa phẫu thuật hàm mặt thuộc khoa THM-Mắt-RHM đã triển khai nhiều kỹ thuật tạo hình phức tạp, đặc biệt tái tạo các khuyết hổng lớn sau phẫu thuật cắt ung thư khoang miệng bằng vạt đảo dưới cằm, nhằm mang lại chất lượng điều trị tốt cho bệnh nhân ung thư.

Trường hợp lâm sàng

Bệnh nhân nữ, 77 tuổi đến khám tại khoa TMH-Mắt-RHM, BV Trường ĐH Y Dược Huế vì khối loét sùi ở sàn miệng trước, kích thước khoảng 3x2cm, thâm nhiễm cứng xung quanh, giới hạn không rõ. Khám hạch chưa phát hiện bất thường vùng dưới cằm, dưới hàm. Kết quả sinh thiết: Carcinoma tế bào vảy. Kết quả CT Scanner: Tổn thương dạng khối hình thái ác tính ở vùng sàn miệng trước, giới hạn không rõ, bờ không đều #25x18x12mm, ngấm thuốc mạnh sau tiêm, chưa thấy xâm lấn xương hàm kế cận.

Chẩn đoán: Ung thư tế bào vảy sàn miệng, giai đoạn T2N0M0.

Điều trị: Phẫu thuật cắt rộng rãi khối u, nạo vét hạch cổ chọn lọc nhóm I, II và tái tạo khuyết hổng bằng vạt đảo dưới cằm.

Kết quả sau phẫu thuật: vết mổ lành thương tốt, vạt được nuôi dưỡng tốt, bệnh nhân ăn uống được. Bệnh nhân ra viện sau 2 tuần.

Hình 1. Quá trình phẫu thuật cắt ung thư, nạo vét hạch cổ, tái tạo bằng vạt đảo dưới cằm

Hình 2. Kết quả sau mổ 2 tuần